5. Chiến lược nói về Khuyết tật

Nhiều người chúng ta lớn lên không dám nói về khuyết tật mà không nhận ra điều đó. Thông thường, cha mẹ và giáo viên chưa có thông tin hoặc vốn từ vựng để nói về các khuyết tật, và tình trạng thiếu thông tin này đã khiến trẻ nghĩ rằng việc đặt câu hỏi về người khuyết tật là không hay. Bạn vẫn có thể nhận được thông điệp từ thế giới xung quanh rằng khuyết tật không phải là điều chúng ta nên thảo luận. Trong video này, chúng ta sẽ xem xét hai ví dụ và những cách người lớn có thể có những cuộc trò chuyện hiệu quả với trẻ em về khuyết tật.
Tưởng tượng các tình huống sau đây: Hôm nay, Ellie đã hỏi giáo viên lớp học Chúa nhật của mình tại sao Isabella lại có iPad trong buổi lễ. Tất cả những người khác đều phải tắt điện thoại và máy tính bảng khi ở trong thánh đường. Và một tình huống khác… Ở một nơi khác tại cửa hàng tạp hóa, Jeff chỉ vào người đàn ông đằng sau máy tính tiền với một cánh tay giả. Cậu bé nói: “Ồ, đó là Người Sắt!’ Mẹ của Jeff bảo cậu bé hãy im lặng và xin lỗi người đàn ông đang tính tiền cho họ.
Ta phải làm gì trong tình huống này? Chúng ta có thể trả lời câu hỏi của trẻ như thế nào theo cách giúp trẻ hiểu rằng khuyết tật là một phần của con người? Khi chúng ta nỗ lực để tạo ra các môi trường hòa nhập, chúng ta phải thoải mái nói về khuyết tật với trẻ Khuyết tật là một khía cạnh tự nhiên về sự đa dạng của con người. Tôn trọng và khẳng định điều này là trải nghiệm chính của con người, và khoảng 20% dân số tại Hoa Kỳ được xác định là có khuyết tật. Đây thường là một phần quan trọng trong bản sắc của họ và có thể ảnh hưởng đến cách họ trải nghiệm thế giới. Trong các chương trình hoặc môi trường mà người lớn nói về và tôn vinh khuyết tật, trẻ em khuyết tật cảm thấy sự thân thuộc, sự đại diện và sự tự tin lớn hơn. Và những trẻ em không khuyết tật trong những môi trường đó học được sự chấp nhận, sự hiểu biết và cách trở thành một người bạn của các bạn đồng trang lứa.
Vì vậy, chúng ta hiểu việc nói về khuyết tật rất quan trọng nhưng không phải lúc nào cũng biết rõ ta nên bắt đầu từ đâu. Tin tốt là người khuyết tật ngày càng được nói đến nhiều hơn trong sách và trên truyền thông. Có những nhân vật khuyết tật trong “Hero Elementary” và “The Healing Powers of Dude,” hai chương trình truyền hình dành cho trẻ em nổi tiếng, và ngày càng có nhiều nhân vật trong sách có các dạng khuyết tật khác nhau. Hy vọng những trẻ trong chương trình của bạn đã từng gặp phải khuyết tật theo nhiều cách. Chúng ta cũng có danh sách các nguồn lực này trong tài liệu đi kèm. Sự đại diện là một thành phần quan trọng trong các chương trình hòa nhập. Tài liệu và không gian chương trình phải tiêu biểu cho những người tham gia chương trình của bạn, bao gồm cả những người khuyết tật. Những thứ như sách, đồ chơi, tác phẩm nghệ thuật, áp phích, và các tài liệu khác, phải tiêu biểu cho những người bị khuyết tật, để có thể đảm bảo trẻ và gia đình thấy chính họ trong không gian của bạn. Điều đó quan trọng với hình ảnh và chân dung của những người khuyết tật trong các tình huống hàng ngày như ở siêu thị, và trong những tình huống đặc biệt, như giành huy chương vàng trong Paralympics.
Khi trò chuyện với trẻ về khuyết tật, bắt đầu tiếp cận các cuộc trò chuyện này theo cách tích cực và khích lệ. Mặc dù bạn thường cảm thấy khá khó chịu nếu trẻ không khuyết tật hỏi bạn về một thành viên có khuyết tật, hãy tôn trọng câu hỏi và trả lời tích cực và trực tiếp. Bằng cách này, bạn đang cho trẻ biết có thể tò mò về thế giới của trẻ và những người xung quanh họ. Một số chương trình hỏi phụ huynh của trẻ khuyết tật thông tin về khuyết tật của con họ để họ có thể trả lời câu hỏi từ bạn bè của trẻ một cách chính xác và trung thực. Khi trẻ lớn hơn, chúng có thể tự mình trả lời những câu hỏi này. Nhiều người lớn bị khuyết tật cho biết họ cảm thấy được trao quyền khi họ có cơ hội trả lời các câu hỏi về tình trạng khuyết tật của họ, thay vì đối mặt với những cái nhìn từ mọi người trong cộng đồng. Hãy nhớ rằng, khuyết tật không chỉ là những gì bạn không thể làm; mà còn về những điểm mạnh cũng như các lĩnh vực mà học viên có thể cần được hỗ trợ.
Bây giờ chúng ta hãy quay lại câu hỏi của Ellie về việc Isabella sử dụng iPad trong buổi lễ. Bạn có thể trả lời rằng Isabella sử dụng iPad như giọng nói của mình. Cô bé mang theo vào buổi lễ, để có thể đặt câu hỏi và chia sẻ ý kiến của cô bé. Để mở rộng cuộc trò chuyện này, bạn có thể khuyến khích Ellie hỏi Isabella về chiếc iPad của em ấy, thêm sách có nhân vật sử dụng thiết bị AAC vào thư viện Trường Chủ Nhật, hoặc mời gia đình Isabella đến lớp để nói về chiếc iPad của em ấy. Trong ví dụ này, bạn giải đáp câu hỏi của đứa trẻ, khuyến khích sự tò mò của em và cho em biết rằng việc thắc mắc về một bạn cùng trang lứa là hoàn toàn chấp nhận được.
Hãy cùng xem thêm một vài ví dụ: Hình dung bạn dẫn đầu trại hè trại và trại viên tên là Khaled đang vỗ tay và bước qua lại trong thời gian ở bên ngoài. Jay, một bạn khác trong trại, hỏi: “Sao bạn kia lại làm thế ạ?” Một câu trả lời hay sẽ là: “Câu hỏi hay đấy! Một số người cử động cơ thể theo một cách nhất định vì điều đó giúp họ cảm thấy bình tĩnh và vui vẻ”. Hoặc có lẽ Leonard, một học sinh mới mắc chứng tự kỷ, tham gia lớp học của bạn và thích đeo tai nghe ở những nơi ồn ào. Trong giờ chơi tự do, một bạn hỏi: “Tại sao bạn ấy lại đeo tai nghe đó? Có chuyện gì với cậu ấy thế?’ Trong trường hợp này, chúng ta nên nhấn mạnh rằng chắc là không có gì sai với Leonard, và cậu bé thích đeo tai nghe để mọi thứ có vẻ bớt ồn ào. “Con đã bao giờ ở đâu đó cực kỳ ồn ào và con phải bịt tai lại, như ở một buổi hòa nhạc hay một trận bóng đá? Tai nghe là một cách tuyệt vời để làm cho mọi thứ bớt ồn ào hơn đấy”. Sau đó, Leonard lặp đi lặp lại những câu thoại yêu thích từ Star Wars trong giờ ăn nhẹ. Noel, một bạn cùng lớp, cố gắng kể cho Leonard một câu chuyện cười, nhưng cậu bé vẫn tiếp tục nói về Star Wars và phớt lờ bạn. Giáo viên giải thích rằng Leonard thực sự thích Star Wars và đôi khi cần trợ giúp để nói về các chủ đề khác. Giáo viên lấy ra một vài hình ảnh trực quan để giúp Leonard trả lời câu hỏi của Noel và trò chuyện với mọi người ở bàn trong khi ăn nhẹ.
Cha mẹ và các thành viên gia đình cũng là nguồn lực tuyệt vời để giúp dẫn dắt các cuộc trò chuyện về vấn đề khuyết tật. Đôi khi phụ huynh có thể muốn đọc một cuốn sách về khuyết tật của con họ với một nhóm hoặc lớp học, nhưng thường thì phụ huynh có thể chia sẻ những trải nghiệm mà họ đã có, chẳng hạn như đi biển, cổ vũ đội Mariners hoặc chơi với thú cưng, để nhấn mạnh rằng trẻ em khuyết tật có sở thích giống hệt như những trẻ em khác. Giúp mọi người nhìn thấy những điểm chung của chúng ta, là một phần quan trọng của những cuộc trò chuyện này. Khi xây dựng các cộng đồng hòa nhập, chúng ta có cơ hội quan trọng để bình thường hóa tình trạng khuyết tật và nhấn mạnh rằng điều này là một phần trải nghiệm trong đời. Hãy trung thực, trực tiếp trả lời câu hỏi, nhấn mạnh những điểm tương tự giữa các em có và không có khuyết tật và luôn tìm cách miêu tả những người có khuyết tật trong chương trình. Nếu bạn không biết câu trả lời cho một câu hỏi, đừng ngại nói thật và tìm ra câu trả lời.
Vậy điều này sẽ như thế nào đối với bạn? Làm sao khuyến khích và thúc đẩy các cuộc trò chuyện về khuyết tật? Làm sao có thể dự đoán được các câu hỏi của trẻ và khuyến khích trẻ hiểu được các bạn của chúng? Và có lẽ quan trọng nhất là làm sao có thể giúp trẻ hiểu rằng khuyết tật không phải là điều chúng ta không được đề cập hoặc thắc mắc mà đúng hơn thì đó chỉ là một phần khác trong trải nghiệm của con người?